คำว่า “ความประมาท” ในภาษาไทยกับในภาษาบาลีนั้น สังเกตเห็นว่ามีความหมายต่างกันเหลือประมาณ คือกว้างแคบต่างกันเหลือประมาณ. ในภาษาไทยเราหมายความกันแต่ว่าเป็นความเลินเล่อ เป็นความอวดดี, เท่านี้ก็พอแล้ว แต่ในภาษาบาลีหรือภาษาพระธรรม ในการปฏิบัติธรรมนั้น มีความหมายมาก ดูจะครบไปเสียทุกอย่าง ในทางที่ไม่ดี นับตั้งแต่ความไร้สติสัมปชัญญะ ความโง่ ความขี้เกียจ ความไม่อดทน ความเห็นแก่ตัว ความงมงายหลงใหลในไสยศาสตร์ ความไม่จริงจังในหน้าที่ ไม่เข้มแข็ง เหล่านี้เป็นต้น, ล้วนรวมอยู่ในคำว่าประมาท |
ผู้ใดเป็นอยู่ด้วยความประมาทในลักษณะเช่นที่กล่าวนี้ ก็ไม่มีทางที่จะก้าวหน้าในทางธรรม,
ไม่มีทางที่จะเดินไปสู่พระนิพพาน หรือลุถึงพระนิพพานได้, มีแต่การเสื่อมลง เสื่อมลง
แล้วก็วินาศเสียก่อน โดยเฉพาะก่อนตาย.
ในข้อนี้ควรระลึกนึกถึงพระบาลีกันเพื่อจะเป็นหลัก.
ตามพระบาลีนั้นกล่าวไว้ว่า
อปฺปมาโท อมตํ ปทํ –ความไม่ประมาทเป็นทางที่ไม่ตาย
ปมาโท มจฺจุ-โน ปทํ –ความประมาทเป็นทางแห่งความตาย
อปฺปมตฺตา น มียนฺติ –ผู้ไม่ประมาทย่อมไม่ตาย
เย ปมตฺตา ยถา มตา –ผู้ประมาทก็เหมือนกับตายแล้ว
ขอให้นึกถึงความหมายที่ต่างกันอย่างตรงกันข้ามของสิ่งทั้งสองสิ่งนี้ คือ ความประมาท กับ ความไม่ประมาท
ความประมาทนั้นเป็นทางแห่งความตาย, จะต้องตายในระหว่างเดินทาง
จะไปพบจุดจบเป็นความตายในทางจิตใจ ไม่มีชีวิตหรือความเป็นอยู่ที่น่าปรารถนาแต่ประการใด.
ความไม่ประมาท ที่บุคคลดำเนินอยู่นั้น เป็นทางแห่งความไม่ตาย มีความหมายว่า จะไปสู่สภาพที่ไม่ตาย
โดยตรงอย่างนี้ก็ได้ หรือจะพูดกันอย่างธรรมดาๆสามัญว่า
ผู้เดินในทางนี้จะไม่พบกับการตายในระหว่างทาง.
ผู้ไม่ประมาทย่อมไม่ตาย นี้เป็นการยืนยันว่า
ผู้ที่ไม่ประมาทแล้วจะไม่พบกันกับความตายทั้งทางกายและทางจิต
บางคนอาจจะคิดว่า ถ้าไม่ประมาทแล้วจะไม่ต้องเข้าโลงหรืออย่างไร. มันไม่ได้หมายความอย่างนั้น
ถึงจะเข้าโลงก็เข้าโลงอย่างคนไม่ตาย มันเป็นเรื่องของร่างกาย ที่ไม่ได้มีความยึดถือว่าเป็นตัวตนหรือของตน
มันไม่มีผู้ตาย มันไม่มีใครตาย แม้ว่าจะจับใส่โลง. ส่วนการเดินทางของชีวิตประจำวันนั้น
ก็ไม่ประสบกับความเสียหาย หรือความวินาศ หรือความทุกข์ทรมานแต่ประการใด
จึงกล่าวได้ว่าผู้ไม่ประมาทเป็นคนไม่ตาย.
พุทธทาสภิกขุ
คนเดินทางเปลี่ยวคือ ผู้อยู่ด้วยความประมาท
#อ่านแล้วแบ่งกันอ่านหลายๆท่าน #อ่านหลายรอบ #คิดหลายๆหน #ฝึกฝนปัญญา
#พัฒนาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน #จิตรู้เท่าทันสรรพสิ่ง #ฉลาดใช้ #ชีวิตดี
#เฉลียวคิด #ชีวิตจักสนุก #สุขสงบเย็น #เฉกเช่นพระนิพพาน
#indhamma #อยู่ในธรรม #ทบทวนธรรม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น