พระพุทธองค์ทรงชี้ทางแก่ผู้มาหา...มาฝึกกับพวกเราสิ...
คนบางคนไม่รู้จักคำกล่าว แม้แต่คำว่าขอบใจหรือขอบคุณ เพราะมันไม่รู้สึก ถ้ามันรู้สึกมันจะ
กล่าวคำว่าขอบคุณ ขอบใจ อย่างน้อยก็ยังเป็นการใช้หนี้ไปตามแบบ ตามโอกาส คนที่มีแต่
รับเอา ๆ ไม่มีให้เลยนี่มันเป็นที่เกลียดชังของคนทั้งหลาย...นั่นแหละคือคนเป็นหนี้ แต่คนนั้น
มันกลับรู้สึกตัวว่าเราได้ เราได้เปรียบ ก็กลายเป็นไม่มีธรรมะ ก็คือไม่มีหิริและโอตตัปปะ
นั่นเอง ถ้ามันมีหิริและโอตตัปปะ อยู่บ้างมันจะทำอย่างนั้นไม่ได้ เพราะฉะนั้น การที่ไม่รู้จักการ
ตอบแทนคุณเขานั้นก็คือความไม่มีหิริและโอตตัปปะ หรือมักจะเรียกกันอีกอย่างหนึ่งว่าเป็น
คนอกตัญญ เพราะงั้นคนที่อกตัญญูก็คือคนที่ไม่ใช้หนี้
อย่ารู้จักกันแต่เพียงว่าเราไม่ติดหนี้ใครตามกฎหมาย ให้รู้ เสียว่าเรายังเป็นหนี้ หรือติดหนี้ คน หรืออะไรอีกเป็น อันมาก เป็นอันมาก แต่ว่าไม่ใช่ "ตามกฎหมาย" แต่ว่า เป็น "ตามธรรมชาติ" หนี้โดยธรรมชาติ...เกิดมาลืมตา ขึ้นมาในโลกมันก็เป็นหนี้แล้ว....คิดดูเองมองเห็นได้ง่าย พอเกิดออกมาก็เป็นหนี้บุญคุณบิดามารดาที่ให้เกิดมา แล้วก็เป็นหนี้อะไรอีกหลาย ๆ อย่างที่เขาทำไว้ดี ทำไว้ ถูกต้องเราเกิดมาก็ได้อาศัยไอ้ความรู้ หยูกยา การบำบัด โรคภัยไข้เจ็บ พอเกิดมาเราก็ได้ใช้ได้กิน ได้ใช้ ก็เป็นหนี้ |
|
บุคคลผู้ได้คิดค้นสิ่งเหล่านั้นขึ้นมา ใส่ไว้ในโลก พอทารกเกิดมาจากท้องมารดาก็ได้ใช้ ได้กิน
ได้ใช้ ก็เป็นหนี้ไปแล้ว...และมันก็ได้รับการคุ้มครองดูแลรักษาเรื่อยมา ๆ เช่นว่า ประเทศชาติ
มีระบบการปกครองดี มีกฎหมายดี มีการทำหน้าทีดี มีความปลอดภัย เราก็อยู่อย่างปลอดภัย
ถ้ามันไม่มีสิ่งเหล่านี้ก็มีคนมาฆ่าตายเมื่อไรก็ได้ จะมีคนมาบุกรุก จะมีคนมาเหยียบย่ำ มาปล้น
มาชิงมาอะไรก็ได้ นี่ก็เรียกว่ามันก็เป็นหนี้โดยไม่รู้ตัวแล้ว และบางคนก็ไม่อาจจะรู้หรือไม่คิด
ไม่คิด ไม่ยอมรับรู้ก็มี มันก็มี มีไปตามแบบอันธพาล เราควรจะระลึกถึงข้อที่ว่า มันอยู่คนเดียว
ไม่ได้ในโลกนี้ มันจะต้องอาศัยซึ่งกันและกันไปลองคิดอยู่คนเดียวดู ลองคิดอยู่คนเดียวใน
โลกนี้ดูจะอยู่ได้ไหม จะอยู่ได้อย่างไร ในโลกนี้คนเดียว ไม่ว่าเขาจะยกโลกทั้งโลกนี้ให้เรา
เป็นเจ้าของครอง คนเดียวมันก็อยู่ไม่ได้นั่นแหละ นี่เรียกว่ามันก็ต้องสัมพันธ์กันทุกอย่าง
แล้วจะรู้จักบุญคุณของสิ่งต่าง ๆ ที่เราได้อาศัย คำว่าอาศัยนี่ก็ได้อาศัยกิน ได้อาศัยใช้สอย
ได้อาศัยร่มเงา ได้อาศัยเพื่อความปลอดภัย ความสะดวกสบาย คนโบราณเขาจึงมีการสั่งสอน
อบรมให้รู้บุญคุณไปเสียหมด แล้วก็จะได้ไม่ทำผิดกับสิ่งเหล่านั้น ผมนี่เกิดมาในครอบครัวที่
แม่สอนให้รู้จักบุญคุณของน้ำ ของไม้ฟืน คือว่าไม่ใช้ให้มันเปลือง ไอ้น้ำก็ดี ไม้ฟืนก็ดี ไม่ใช้
ให้มันเปลือง ต้องรู้จักบุญคุณของมันไม่ใช้ให้เปลือง รักษาทะนุถนอมเอาไว้ ล้างเท้าด้วยน้ำ
มากเกินไปก็ไม่ได้ก็ถูกต่อว่า หรือใช้ไม้ฟืนโดยไม่ประหยัดก็ถูกต่อว่า นี่เขาถือกันมาแต่
โบราณนานกาลมาแล้ว รู้จักคุณค่าของสิ่งต่าง ๆ ที่เราอาศัยใช้สอย เพราะฉะนั้นจึงสอนให้มี
บุญคุณ มีคุณค่าไปเสียทั้งหมดพระจันทร์ พระอาทิตย์ พระโพสพ พระอะไรต่าง ๆ สารพัด
อย่างจำไม่ไหวแล้ว มันจะเป็นเรื่องของไสยศาสตร์ก็จริง แต่ว่ามันก็ทำให้คนกตัญญู ให้คน
ระมัดระวัง ให้คนไม่สะเพร่า ให้คนมีความคิดนึกสุขุม รอบคอบ ละเอียดละออ จึงถูกสอนให้
ยกมือไหว้ไปเสียทุกอย่างก็ว่าได้ เพราะมันมีบุญคุณ แม่น้ำลำธารห้วยหนองคลองบึงบ้าง
ถนนหนทาง มันก็มีบุญคุณไปหมด นี่คุณลองคิดดูซิว่าถ้ามันอยู่กันอย่างนี้มันจะเป็นอย่างไร
คือยอมรับสภาพเป็นหนี้โดยหน้าชื่นตาบานไม่บิดพลิ้ว เราเกิดมาได้เดินบนถนนหนทางได้ใช้
คูใช้คลองใช้ ยอมรับว่าเป็นหนี้บุญคุณป่าไม้ให้ร่มเงา ยิ่งคิดไปมันก็ยิ่งมองเห็นความผูกพัน
เหล่านี้ว่ามันจะต้องยอมรับรู้ เราก็จะต้องตอบแทน จะต้องตอบแทนจะต้องช่วยรักษา ทรัพย์
สมบัติของธรรมชาติ เพราะฉะนั้นอย่าหาว่าคนโบราณโง่นะ เราจะโง่เองก็ไม่รู้นะ...ถือว่า
พระอาทิตย์ พระจันทร์อะไรเหล่านี้ก็มีบุญคุณทั้งนั้น ไอ้คนสมัยใหม่อาจจะหาว่าคนโบราณโง่
ไอ้คนสมัยใหม่มันโง่เองมันไม่รู้ มันมีบุญคุณจริงนี่แล้วก็ยังสอนให้เรารู้จักบุญคุณ นึกถึง ระลึก
นึกถึงและตอนแทนคุณ จะว่าโง่ยังไง จะว่างมงายยังไง นี่เดี๋ยวนี้คิดดูให้ดี มันไม่มีอะไรที่ว่าจะ
ไม่มีคุณ มันมีคุณมีค่าไปเสียทั้งนั้น และเราก็ได้อาศัย แม่พระธรณีแผ่นดินแม่น้ำคงคา
พระพาย พระลม พระอากาศ พระอะไร พระฝน พระฟ้าอะไร มันก็ควรจะรับรู้ ที่ตอบแทนได้ก็
ตอบแทน แต่มันก็ตอบแทนได้ด้วยการที่รับรู้นั่นแหละ รับรู้บุญคุณ จะกล่าวคำว่าขอบคุณๆ
ขอบใจๆ สักทีหนึ่งก็ดี!
พุทธทาสภิกขุ
ที่มา : ธรรมบรรยาย เรื่อง ความเป็นหนี้ และความไม่เป็นหนี้ ปี พ.ศ. ๒๕๓๐
รหัสไฟล์เสียง 2115300929110
#อ่านแล้วแบ่งกันอ่านหลายๆท่านนะจ๊ะ #อ่านหลายรอบ #ระดมสมองคิดหลายๆหน #ฝึกฝนปัญญา #พัฒนาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน #จิตรู้เท่าทันสรรพสิ่ง #ชีวิตสุขสงบเย็น #เฉกเช่นพระนิพพาน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น