พระพุทธองค์ทรงชี้ทางแก่ผู้มาหา...มาฝึกกับพวกเราสิ...
|
|
เมื่อใดความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ไปส่งผลกระทบเสียหายต่อ ธรรมคือ ทำให้เสียหลักการแห่งความเป็นจริง ความถูกต้อง ดีงาม ความสมตามเหตุผล ความชอบธรรม ความเป็นธรรม เช่น ผิดกฎหมายหรือกติกาสังคม เราต้องหยุดช่วยเหลือ เพื่อให้เขารับผิดชอบต่อธรรม นี่คืออุเบกขา เพราะฉะนั้น อุเบกขาจึงเป็นตัวคุมหมด ทำให้สามข้อแรกมีขอบเขต เมตตา กรุณา มุทิตา จะเลยขอบเขตไม่ได้ เมื่อช่วยกันไป |
ถ้าจะละเมิดหลักการ ละเมิดกติกา ละเมิดความเป็นธรรมต้องหยุด เราเลยแปล "อุเบกขา" ว่า เฉย
หมายความว่าเฉย ต่อคนนั้น ไม่ช่วย (ในทางที่ผิด) ในภาษาบาลีท่านอธิบายว่า ไม่ขวนขวาย
(ที่จะช่วย) เหมือนกับบอกว่าฉันไม่เอากะคุณละนะ
เราช่วยเหลือกันตลอดเวลา โดยมีเมตตา กรุณา มุทิตา
แต่ถ้าจะทำให้เสียหลักการ เสียความเป็นธรรมฉันต้องหยุด ฉันไม่เอากับคุณแล้วนะ กฎต้องเป็นกฎ
ตรงนี้เรียกว่าอุเบกขา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ( ป. อ. ปยุตฺโต )
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น